Trong phân tích một doanh nghiệp để tìm kiếm cơ hội đầu tư có rất nhiều vấn đề phải phân tích, đánh giá với nhiều dữ liệu phải xử lý, nó thường làm rối rắm, phức tạp thêm, tạo ra cái nhìn mơ hồ về tương lai doanh nghiệp.

Tuy nhiên, không thể tránh khỏi các biến số trong đầu tư nhưng với mỗi khoản đầu tư sẽ có một đến hai biến nổi lên như là những biến quan trọng nhất, quyêt định kết quả đầu tư. Có rất nhiều điều đang xảy ra với một doanh nghiệp nhưng nếu bạn có thể xác định một đến hai biến là thực sự quan trọng, bạn sẽ đơn giản hóa quá trình đầu tư, tập trung vào nghiên cứu các biến này và nâng cao xác suất thành công.

Buffett đã sử dụng một ví dụ minh họa cho việc thất bại do không chọn được biến chính trong một khoản đầu tư trong thư cổ đông năm 2004: “MidAmerica (Công ty con của Berkshire) đã có một khoản đầu tư vào một dự án sản xuất kẽm khởi xướng từ năm 1998 và đi vào hoạt động năm 2002. Sản lượng lớn kẽm trong muối khoáng được sản xuất bởi các hoạt động địa nhiệt của chúng tôi và chúng tôi tin rằng chúng tôi có lợi nhuận từ việc trích xuất kim loại. Trong nhiều tháng xuất hiện dấu hiệu tốt nhưng trong khai thác mỏ cũng như trong thăm dò dầu khí, triển vọng có cách để trêu trọc con người và mỗi lần một vấn đề được giải quyết lại xuất hiện những vấn đề mới. Vào tháng 9 chúng tôi thanh lý khoản đầu tư này… Việc chúng tôi minh họa ở đây là tầm quan trọng của một hướng dẫn mà chúng ta thường áp dụng trong đầu tư – lựa chọn mệnh đề đơn giản. Nếu chỉ có một biến là chìa khóa cho một quyết định và biến đó có xác suất 90% đi theo suy luận của bạn, cơ hội thành công rõ ràng là 90%. Nhưng nếu có 10 biến độc lập cần đánh giá và từng biến có xác suất thành công là 90%, khả năng chiến thắng của bạn chỉ còn 35%. Trong liên doanh kẽm của chúng tôi, chúng tôi đã giải quyết nhiều vấn đề. Nhưng một trong những minh chứng cho việc khó giải quyết hết các vấn đề là có quá nhiều vấn đề (quá nhiều biến số). Một chuỗi là không mạnh hơn liên kết yếu nhất của nó.”

“Có một số lượng vô hạn các sự kiện mà bạn cần tìm hiểu về một công ty nhưng thường chỉ có 02 đến 03 biến là rất quan trọng khiến công ty thành công hay thất bại. Rất nhiều nhà phân tích ở Wall street đã sa lầy trong các chi tiết vụn vặt mà bỏ qua 02 đến 03 biến lớn là những biến sẽ quyết định thành công của khoản đầu tư. Một điều quan trọng tôi đã làm được trong những năm qua là có thể phân biệt biến nào là quan trọng, biến nào là không quan trọng. Đây cũng là một khả năng tuyệt vời của Buffett. Ông tập trung vào các vấn đề quan trọng để phân tích. Đó là một trong những điều quan trọng nhất bạn phải làm.” – Wallace Weitz.

Chúng ta cùng xem xét ví dụ về cocacola, khi Buffett nhìn vào Cocacola ông đã chọn 02 biến chính để phân tích: (1) Tổng số khẩu phần Cocacola được bán mỗi năm và (2) Lợi nhuận trên mỗi khẩu phần.Đó là 02 biến số quan trọng nhất. Buffett khẳng định chắc chắn rằng số lượng tiêu thụ sẽ tăng lên qua việc thị trường còn rất nhiều khoảng trống cho Cocacola. Đồng thời, ông nghĩ họ có thể tăng biên lợi nhuận trên mỗi khẩu phần. Các thông tin này có thể có trong nhiều báo cáo phân tích của nhiều công ty chứng khoán nhưng rất khó để nhận ra biến đó là quan trọng nhất trong vô số thông tin họ cung cấp.

Mohnish Pabrai nói: “Thông thường chỉ có 02 đến 03 biến quyết định kết quả của khoản đầu tư. Phần còn lại là những thông tin gây nhiễu. Bạn nên chọn biến chính và tập trung vào phân tích biến chính. Nếu không tìm thấy biến chính của một khoản đầu tư, hãy bỏ qua để tìm kiếm một cổ phiếu khác.”

Nguồn: Cyclist